Tüp bebek tedavisinde başarıyı belirleyen en önemli unsurlardan bir tanesi de oosit (yumurta hücresi) ve embriyoların kalitelerinin doğru şekilde değerlendirilmesidir.

Embriyoloji laboratuvarımızda; embriyo transferi, PGT veya embriyo dondurma (vitrifikasyon) gibi Tüp Bebek işlemleri için tutunma potansiyeli en yüksek olan embriyoların seçimi konusunda uzman embriyologlarımız oositten blastokist aşamasına kadar tüm basamakları ayrıntılı olarak değerlendirmektedir.

 

Ağustos 2021

Yumurta Toplama İşleminde (OPU) Oositlerin Değerlendirilmesi

Oositi (yumurta hücresi) çevreleyen kümülüs hücreleri salgıladıkları çeşitli faktörler ile oosit matürasyonu (olgunluğu), fertilizasyonu (döllenme) ve erken embriyo gelişimini birçok açıdan etkilemektedir. Bu sebeple, OPU sırasında kümülüs oosit kompleksinin (COC) değerlendirilmesi önemlidir.

Merkezimizde, kümülüs hücre sınıflandırması aşağıdaki gibi yapılmaktadır;

Tip I ve Tip II (Matür (olgun)) Kümülüs-Oosit Kompleksi (COC);

- Kümülüs hücreleri ışınsal radyal dağılım gösterir.

- Kümülüs kompleksi gevşek yapıdadır.

- Hücreler genişlemiş ve düzenli kümeler şeklinde görülür.

- Oosit sitoplazması (ooplazma) net olarak gözlenir.

Tip III-Tip IV (İmmatür (olgun olmayan)) COC;

- Kümülüs hücreleri yoğun dağılım gösterir, genişleme izlenmez.

- Hücreleri koyu renkli ve kompakt (sıkı) yapıdadır.                              

Dejenere ve/veya Postmatür (İleri derecede olgun) COC;

 

- Ooositin dış zarı (zona pellucida) net olarak gözlenir.

- Düzensiz ve az sayıda kümeler halinde kümülüs hücreleri   

- Oosit dış zarı ve ooplazma arasındaki boşluk (perivitellin aralık) genişlemiş, ooplazma düzensiz şekilde izlenir.

 

          Tip I- II COC                        Tip III-IV COC                        Dejenere COC

 

 

Zona peluucida içerisinde ooplazma izlenmeyen empty oosit (Boş folikül)

Fertilizasyon (Döllenme) Kontrolü ve Pronükleus (PN) Sınıflaması

Embriyo gelişiminin ilk aşaması olan fertilizasyon (döllenme) kontrolü, mikroenjeksiyon işleminden 16-18 saat sonra yapılmaktadır. Fertilizasyon kontrolü, biri yumurtadan biri spermden gelen çekirdeklerin (pronükleus) ve iki adet kutup cisimciğinin (1.ve 2. polar body) tespiti ile yapılmaktadır. İki adet çekirdek ve iki adet kutup cisimciğinin izlenmesi normal döllenmenin (2PN) gerçekleştiğini gösterir. Pronükleus sınıflamasında çekirdeklerin boyutu içindeki çekirdekçiklerin sayısı yerleşimi dikkate alınarak sınıflama yapılır. İleri embriyo gelişiminde daha düşük oranda blastokist oluşumu izlenen döllenme skorları G ve J skorlarıdır.

Merkezimizde, Prof. Dr. Semra KAHRAMAN ve ekibi tarafından 2002 yılında oluşturulan sınıflama kullanılmaktadır. Bu sınıflamaya göre, değerlendirme yapılırken tek çekirdek (mono PN), üç (TPN) çekirdek izlenen ve çekirdek izlenmeyen zigotların takibi ayrı olarak yapılmaktadır. Bunun nedeni, zigotların anormal olarak kabul edilmeleri ancak genetik tanı işlemi sonrası (PGT) değerlendirilebileceğinin yapılan çalışmalarda gösterilmesidir.

    (Kahraman ve ark. 2002)

 

Pronükleus (PN) Sınıflaması

Blastokistlerin Değerlendirilmesi

İmplantasyon (tutunma) ve klinik gebeliğin birincil göstergesi olan blastokist kalitesi (5.gün embriyosu) morfolojik olarak üç parametreyi içerisinde barındırır.  Merkezimizde Gardner ve arkadaşları tarafından oluşturan sınıflamanın modifiye edilmiş şekli kullanılmaktadır. Bu sınıflamada embriyonun ekspansiyon (genişlik) oranı, ICM (iç hücre kitlesi) hücre sayısı ve yapısına göre kategorizasyonu, trofoektoderm (dış hücre kitlesi) hücre sayısı ve yapısına göre kategorizasyonu esasına dayanmaktadır.

                                            A: İç hücre kitlesi
                                           B: Dış hücre kitlesi
                                           C: Blastosel

 

Skor	Ekspansiyona Göre Blastokistler
1	Kavitasyonun başlaması (Kavit)
2	Kavitasyonun (blastosel) embriyo hacminin %50’sinden az olması (Early Blast)
3	Kavitenin embriyonun tamamını kaplaması (Full Blastokist)
4	Kavitenin embriyo hacminden büyük olması ve trofoektodermden en az 4-5 hücrenin Zona Pellucida’dan (ZP) tomurcuklanması (Expanded Blastokist)
5	Trofoektoderm hücrelerinin en az %50’sinin ZP’den tomurcuklanması (Hatching Blastokist)
6	Embriyonun ZP’den tamamen ayrılması, tomurcuklanmanın tamamlanması (Hatched Blastokist)